چگونه با آدمهای انتقادی کنار بیاییم؟
شما چقدر از دیگران انتقاد می کنید؟ آیا به همان میزان که انتقاد می کنید انتقاد پذیر هم هستید؟ آدم های زیادی هستند که علیرغم انتقادگری افراطی نسبت به دیگران از مورد انتقاد واقع شدن اصلاً خوششان نمی آید و در برابر هر انتقادی سریع جبهه می گیرند. کنار آمدن با این افراد گرچه آسان نیست ولی ممکن است.
انتقاد
انتقاد اگر با نیتی سالم و با کلماتی به جا انجام شود و اگر در حد متعادل باشد می تواند به رشد و کمال ما کمک کند. تا اینجای قضیه مشکلی وجود نخواهد داشت ولی اگر انتقاد به یک عادت و رویه ارتباطی تبدیل شده باشد طوری که به خاطر هر اتفاق کوچکی از دیگران انتقاد کنیم خیلی زود از گردانه روابط اجتماعی کنار گذاشته خواهیم شد. دلیل آن هم مشخص است؛ آدم ها از شخصیتهای انتقادی خوششان نمی آید چون این افراد فقط از دیگران انتقاد می کنند و آنقدر خودشان را قبول دارند که اجازه هیچ نقد و نظر متقابلی را به بقیه نمی دهند. در این مقاله درباره گروه های مختلف این افراد و راه های کنار آمدن با آنها صحبت می کنیم.
انتقادی ها چه کسانی هستند؟
سبک رفتاری انتقادی بودن و در عین حال انتقاد پذیر نبودن، اغلب در افرادی دیده می شود که در یک یا چند تا از گروه های زیر قرار می گیرند:
گروه خود برتر بین ها
مورد انتقاد مکرر واقع شدن باعث ناراحتی و خشم می شود. لازم است فرد قابل اعتماد و آگاهی را برای در میان گذاشتن احساساتتان پیدا کنید و یا احساساتتان را بنویسید
این گروه آنقدر در خیال موفقیت ، قدرت و کاردُرُستی خودشان غرق شده اند که نمی توانند ایرادهایشان را ببینند. این افراد وقتی در موقعیت ارزیابی خودشان قرار می گیرند نسبت به وقتی که می خواهند دیگران را ارزیابی کنند، از معیارهای مطلوبتری استفاده می کنند و در نتیجه حاضر نیستند همانقدر که از دیگران انتقاد می کنند مورد انتقاد واقع بشوند.
گروه بدبین ها
این آدم ها چون به دیگران اعتماد ندارند همیشه آماده اند تا از هر کاهی کوه بسازند و در نتیجه مدام در حال انتقاد کردن و زیر سؤال بردن رفتارهای بقیه هستند. آنها حتی به خاطر هر مشکلی که برای خودشان پیش می آید هم دیگران را سرزنش می کنند و در مقابل زیر بار پذیرش هیچ سرزنش یا مسئولیت و شکستی نمی روند.
گروه کنترل گرها
این افراد تمایل زیادی برای کنترل کردن رفتار دیگران دارند و از انتقاد کردن به عنوان ابزاری برای کنترل استفاده می کنند. مانند دو گروه قبل این اشخاص تمایلی برای پذیرفتن انتقادات دیگران ندارند.
گروه فراری ها
عده دیگری هم هستند که دیگران را مورد هجمه بی امان انتقادات خودشان قرار می دهند تا فرصت انتقاد کردن را از آنها بگیرند. افرادی که از این تاکتیک که نوعی فرار رو به جلو تلقی می شود استفاده می کنند، مانند گروه های قبل، عزت نفس پایینی دارند و برای محافظت از همین مقدار کم عزت نفس، دست به رفتارهای انتقادی افراطی می زنند. برخی از وسواسی ها و افسرده ها را می توان در این گروه جای داد.
با آدم های انتقادی چطور کنار بیاییم؟
هیچ کس را نمی شود از چرخه روابط اجتماعی حذف کرد. درست است که کنار آمدن با بعضی از افراد مثل افراد انتقادی سخت است اما اگر چنین کسی همکار یا همسایه و یا یکی از اقوام نزدیک شما باشد ناگزیرید که با او رابطه داشته باشید. برای اینکه در این کار موفق بشوید لازم است با چند راهبرد آشنا باشید:
حساس نشوید
وقتی با یک آدم انتقادی مراوده می کنید این احتمال به مقدار زیاد وجود دارد که بعد از مدتی از کوره در بروید و بخواهید با یک جمله ی حسابی جواب انتقادهای پایان ناپذیر او را بدهید. شاید این کار به طور موقت حالتان را بهتر کند اما یادتان باشد که این فرد انتقاد گر کسی است که شما ناگزیرید برای مدتی نامعلوم با او سر و کار داشته باشید پس سعی کنید به جای اینکه به فکر تلافی باشید آرامش خودتان را حفظ کنید. برای این کار می توانید مثلاً روی تنفستان تمرکز کنید.
بحث نکنید
اشخاص انتقادی افراد سر سختی هستند و هر قدر هم که شما برای متقاعد کردنشان تلاش کنید باز هم آنها از مواضع خودشان کوتاه نمی آیند که هیچ، بیشتر در لاک دفاعی فرو می روند و انتقادی تر هم می شوند. البته این به معنای آن نیست که شما هر انتقادی که آنها کردند را بپذیرید، شما می توانید با قاطعیت و متانت توضیحاتی به آنها بدهید ولی باید مراقب باشید که در لاک دفاعی فرو رفتنِ آنها به شما هم سرایت نکند.
مرزگذاری کنید
وقتی با یک آدم انتقادی مراوده می کنید این احتمال به مقدار زیاد وجود دارد که بعد از مدتی از کوره در بروید و بخواهید با یک جمله ی حسابی جواب انتقادهای پایان ناپذیر او را بدهید
عذرخواهی کردن و یا ژست انتقاد پذیری گرفتن در برابر افراد انتقادی، باعث تغییر رفتار آنها نمی شود. پس برای اینکه از فشارهای ناشی از رابطه با این افراد ایمن بمانید، سعی کنید مرزهایی را برای خودتان تعیین کنید.
احساساتتان را بیان کنید
مورد انتقاد مکرر واقع شدن باعث ناراحتی و خشم می شود. لازم است فرد قابل اعتماد و آگاهی را برای در میان گذاشتن احساساتتان پیدا کنید و یا احساساتتان را بنویسید.
با احترام برخورد کنید
مهم نیست دیگران چه رفتاری می کنند مهم آن است که شما با برخورد محترمانه تان، شأن والای خودتان را حفظ کنید.
شوخ طبعی تان را حفظ کنید
شوخ طبعی یک راهکار مناسب برای کنار آمدن با شرایط استرس زا است. البته مراقب باشید در موقع صحبت کردن با این افراد لبخند یا شوخ طبعی زیادی به خرج ندهید چون ممکن است آنها با خودشان فکر کنند که دارید مسخره شان می کنید و در نتیجه اوضاع رابطه تان پیچیده تر بشود.
