روزی در مسیری ناخواسته شاهد مکالمه دو دوست بودم که یکی دیگری را به اصرار به منزلش دعوت می کرد و می گفت : بیا دور هم باشیم و کمی گوشت مرده بخوریم و هر دو قاه قاه خندیدند. در عجب ماندم که چنین کار وحشتناک و مشمئز کننده ای کجایش خنده دارد .
این روزها خیلی چیزها عجیب و غریب شده اند ؛ به هر کس و هر چیزی که نگاه می کنیم تغییراتی سریع و باور نکردنی می بینیم ، یعنی تقریبا هیچ چیز دوام و ثبات چندانی ندارد ، خیلی چیزها جابه جا شده اند و سر جای خودشان نیستند!
مثلا تا دیروز یک رفتار خاص ننگ و عار بود و امروز مایه مباهات ، مثلا فخر فروشی و خودنمایی از دیرباز جزء رفتارهای سخیف و زننده بود و امروزه برای خودنمایی و فخر فروشی به هر وسیله ای متوسل می شویم و در این عرصه رقابتی عجیب برای هر چه بیشتر دیده شدن در جریان است ؛ از میز غذا تا کیف و کفش و لباس، و از خانه و ماشین و هر چه داریم و نداریم را به رخ همدیگر می کشیم.
برای روشن شدن موضوع یک مثال می زنیم : روزی در مسیری ناخواسته شاهد مکالمه دو دوست بودم که یکی دیگری را به اصرار به منزلش دعوت می کرد و می گفت : بیا دور هم باشیم و کمی گوشت مرده بخوریم و هر دو قاه قاه خندیدند. در عجب ماندم که چنین کار وحشتناک و مشمئز کننده ای کجایش خنده دارد .
و از قضا چندین مرتبه دیگر هم این جمله را شنیدم و تازه متوجه شدم که این جمله اشاره ای است به این آیه قرآن در مذمت غیبت «أیُحِبُّ أحدكم أن یأكل لحم أخیه مَیتاً»(1) ؛ آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده اش را بخورد؟
ما حتی به مقدسات هم رحم نمی کنیم …
قبل از اینکه دوباره همدیگر را به سرو گوشت مرده دعوت کنیم باید به دو نکته توجه کنیم :
چه خوب تر است که این سخن ارزشمند حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) را آویزه گوشمان کنیم که فرمودند: « زبانت را نگهدار زیرا نگهداری زبان صدقه ایست که به خودت می دهی سپس فرمود: هیچ بنده ای حقیقت ایمان را نشناسد تا مقداری از زبانش را نگهدارد ( هرچه خواست نگوید ).» (اصول کافی جلد ۳ باب الصمت و حفظ اللسان حدیث ۷)
1- مسخره کردن آیات قرآن و عقوبت آن :
وقتی می خواهیم در ضمن کلاممان یک آیه ای از قرآن بیاوریم باید نهایت ادب را رعایت کنیم نه اینکه بی مقدمه و در قالب طنز آیات الهی را به مسخره بگیریم :
قرآن کریم در این زمینه می فرماید: « وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَیقُولُنَّ إِنَّما کنَّا نَخُوضُ وَ نَلْعَبُ قُلْ أَ بِاللَّهِ وَ آیاتِهِ وَ رَسُولِهِ کنْتُمْ تَسْتَهْزِؤُنَ»(2)؛ اگر از منافقان بپرسی (چرا مسخره کردید؟) قطعاً می گویند: ما فقط شوخی و بازی می کردیم (و غرضی نداشتیم). بگو: آیا خداوند و آیات او و پیامبرش را مسخره می کردید!؟
و همچنین قرآن کریم در آیه 68 سوره انعام می فرماید: «هر گاه کسانى را دیدى که آیات ما را استهزا مىکنند، از آنها روى بگردان تا به سخن دیگرى بپردازند! و اگر شیطان از یاد تو ببرد، هرگز پس از یاد آمدن با این جمعیّت ستمگر منشین!»
2- غیبت گناهی بس بزرگ :
حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) فرمودند : از غیبت دوری کنید که غیبت سخت تر از زنا است زیرا مرد زنا می کند و توبه می نماید و خداوند توبه او را می پذیرد ولی غیبت کننده آمرزیده نشود مگر آن کسی که غیبت او را نموده وی را ببخشد.(3)
امام علي(عليه السّلام) در این زمینه در جایی می فرمایند: «إیَّاکَ وَ الغیبة، فَانَّهَا تمقتک إلی الله وَ النَّاسِ، وَ تَحبِطُ أجرکَ» (از غیبت بپرهیز، چون موجب می‌شود مورد خشم و دشمنی خدا و مردم قرار گیری و اجر و پاداشت نابود شود)(4)
کلام آخر
یادمان باشد زمان به سرعت باور نکردنی در گذر است و شب و روز بر ما می گذرند و ما لحظه به لحظه به سمت مرگ و روز حساب پس دادن نزدیک تر می شویم ، چقدر خوب است که این دو روز گذران هستی را کاری نکنیم که ندامت ابدی آخرت پشت آن باشد.
و چه خوب تر است که این سخن ارزشمند حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) را آویزه گوشمان کنیم که فرمودند: « زبانت را نگهدار زیرا نگهداری زبان صدقه ایست که به خودت می دهی سپس فرمود: هیچ بنده ای حقیقت ایمان را نشناسد تا مقداری از زبانش را نگهدارد ( هرچه خواست نگوید ).»(5)
پی نوشت ها:
1- سوره حجرات، آیه 12
2- سوره توبه، آیه56
3- مجموعه ورام جلد ۱ صفحه ۱۱۵
4- ری شهری،ج 3، حدیث 2328
5- اصول کافی جلد ۳ باب الصمت و حفظ اللسان حدیث ۷
