بدون شک جایگاه و نقش خواص در تغییر و تحولات اجتماعی قابل انکار نیست. زمانی که خواصِ طرفدار باطل، بیشتر و با نفوذ تر از خواصِ حامی حق باشند، ارزش های الهی و اخلاقی در معرض تهدید و اضمحلال قرار می گیرد.
تقسیم بندی خواص در یک نگاه
در یک نگاه کلی خواص را می توان به سه قسم تقسیم کرد، که هر یک به نوعی در بستر ارتباطات اجتماعی تأثیر مهمی در جامعه دارند.
صفحات: 1· 2
«بندگان خدا! بی‌گمان روزگار بر ماندگان چنان می‌گذرد که بر رفتگان گذشت. نه آنچه از روزگار پشت کرده است، بازمی‌گردد و نه چیزی که در آن است جاودان ماند پسین‌رفتار او همانند رفتار نخستین آن است. کارهایش بر یکدیگر پیشی‌جویان و پرچم‌ها و نشانه‌هایش یکدیگر را پشتیبان.»
آینده زشت یا زیبا؟!
جامعه شیعه قرن‌هاست كه با امید به تحقق وعده الهی در خصوص ظهور حضرت ولیّ عصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ بسر می‌برد اما برخی روایات بیان‌كنندة آینده‌ای روشن و یا آینده‌ای تاریك برای بشر است. یعنی علاوه بر آینده‌های قطعی سرای جاودان (معاد) و عصر ظهور، كه در باورهای دینی مسلمانان حتمی تلقی می‌شود، بخشی دیگر از آینده نیز برای مسلمانان یا بشریت، ترسیم شده است.
«خدا را در نظر بگیرید ، هم در مورد بندگانش و هم در مورد سرزمینها و چهار پایان، زیرا مسؤولیت شما اینقدر عمومیت دارد که حتی در مورد بقعه ها و سرزمینها و در مورد حیوانات و چهار پایان از شما سؤال می شود.»
آشفتگی طبیعت از آشفتگی انسان ها ست!
اخلاق درزندگی انسان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است ولی تنها محدود به روابط انسان با دیگران نمی شود؛ بلکه اخلاق « زیست محیطى» احکام ارزشى حاکم بر مناسبات انسان با طبیعت (گیاهان، حیوانات، مراتع، کوه ها، جنگل‌ها و آب‌ها) را بیان و بر آن تاکید می ورزد. امروزه بحران‌های زیست محیطی بر روی کره زمین، هم زندگی انسان‌ها و هم سایر موجودات را به مخاطره انداخته است.
مفهوم صحیح دعا در سفر این است که ما منتهاى تلاش و دقت و مراقبت را انجام دهیم، و آنچه را از توان ما بیرون است به لطف خدا بسپاریم، و با دعا حلّ مشکل را از او بخواهیم، امیر مؤمنان على علیه السلام، مى فرماید: « دعا کلید پیروزى و وسیله رستگارى است».
با دعا پیروز و رستگار باش!
دوستان خداوند در همه حال متوجه خدا هستند، ولى در سفرها، و گرفتاری ها و مشکلات پیچیده توجّه بیشترى به ذات پاک او داشته اند، و کار خود را با دعا شروع مى کردند که هم راهگشا بود، و هم مایه قوّت قلب و آرامش روح و اعتماد به نفس!
از سخنان آن حضرت است در وصف كسي كه داوري ميان مردم را عهدهدار شود و شايسته آن نباشد
دشمنرويترين آفريدگان نزد خدا دو كسند: مردي كه خدا او را به خود وانهاده، و او از راه راست به دور افتاده، دل او شيفته بدعت است، و خواننده مردمان به ضلالت است. ديگران را به فتنه در اندازد و راه رستگاري پيشينيان را به روي خود مسدود سازد. در مرگ و زندگي گمراه كننده پيروان خويش است و برگيرنده بار گناه ديگران، و خود گناهان خويش را پايندان.
و مردي كه پشتوارهاي از ناداني فراهم ساخته، و خود را ميان مردم نادان در انداخته. شتابان در تاريكي فتنه تازان، كور در بستن پيمان سازش - ميان مردمان -. آدمي نمايان او را دانا ناميدهاند و او نه چنان است، چيزي را بسيار فراهم آورده كه اندكش بهتر از بسيار آن است. تا آن گاه كه از آب بدمزه سير شود، و دانش بيهوده اندوزد - و دلير شود -، پس ميان مردم به داوري نشيند و خود را عهدهدار گشودن مشكل ديگري بيند. و اگر كار سربستهاي نزد او ببرند ترّهاتي چند از رأي خود آماده گرداند، و آن را صواب داند. كارها بر او مشتبه گرديده. عنكبوتي را ماند كه در بافتههاي تار خود خزيده، نداند كه بر خطاست يا به حقيقت رسيده. اگر به صواب رفته باشد، ترسد كه راه خطا پيموده، و اگر به خطا رفته، اميد دارد آنچه گفته صواب بوده. ناداني است كه راه جهالت پويد، كوري است كه در تاريكي گمشده خود جويد. آنچه گويد نه از روي قطع و يقين گويد. به گفتن روايتها پردازد، و چنانكه كاه بر باد دهند آن را زير و رو سازد. به خدا سوگند، نه راه صدور حكم را دانسته است، و نه منصبي را كه به عهده اوست، شايسته است.
صفحات: 1· 2
صفات والاترین بندگان
حضرت على عليه السلام از كلمات قصار نهج البلاغه نسبت به پنج چيز سفارش اكيد می فرمايد ، و براى تحصيل آن هر مقدار زحمت و مشقت و تلاش را شايسته میداند ، كه پنجمين آنها {صبر} است.
سپس ترسيمى زيبا و كاملا محسوس و گويا ، از صبر ارائه میدهد ، و نقش مهم آن را اينچنين به تصوير میكشد :
“فَإِنَّ الصَّبْرَ مِنَ الْإِيمَانِ كَالرَّأْسِ مِنَ الْجَسَدِ ، وَ لَاخَيْرَ فِى جَسَدٍ لَارَأْسَ مَعَهُ وَ لَافِى إِيمَانٍ لَاصَبْرَ مَعَهُ”
{مَثَل صبر نسبت به ايمان ، مثل سر نسبت به تن انسان است . و همانگونه كه تن بى سر خير و بركتى ندارد ، ايمان بدون صبر نيز خيرى ندارد!}
(والاترین بندگان_صفحه252)
