علل ظاهری غیبت امام زمان(عج)
یکی از شدیدترین و سخت‌ترین امتحان الهی مسئله غیبت است که انسان می‌تواند در این زمان ایمانش را محک بزند.
از طرفی گفته می‌شود که ظهور حضرت مهدی به دلیل ناشایستگی جوامع بشری است و اگر خواهان ظهورید باید خود را تغییر دهید و از سوی دیگر گفته‌شده که زمانی ایشان ظهور می‌کنند که ظلم و ستم بیداد کند. این تناقض ظاهری را چگونه باید پاسخ داد؟
عدم قابلیت و ناشایستگی اولاً بخشی از علت غیبت است نه تمام علت. امام صادق (ع) فرمود: علت غیبت آن حضرت پس از ظهورش كشف خواهد شد؛ اما علت ظاهرى غیبت امورى است كه برخى از آن‌ها عبارت است از:
1. امتحان مردم
یكى از شدیدترین و سخت‌ترین امتحان الهى مسئله غیبت است كه انسان مى تواند در این زمان ایمانش را محک بزند. امام باقر (ع) در پاسخ جابر جعفى - كه از فرج و نصرت ائمه (ع) پرسیده بود - فرمود: «فرج و نصرت ما وقتى مى رسد كه شما غربال شوید، غربال شوید تا خالصان از ناخالصان جدا گردند». ظهور امام زمان (عج) فرج و نصرت خداوند براى بشریت است و نصرت خدا وقتى فرو می‌آید كه دل‌ها از غیر خدا پاک گردد و تنها متوجه او شود و فضاى یاس و ناامیدى از نصرت غیر او حاكم گردد.
2. آمادگى افكار و اندیشه ها براى پذیرش اصلاحات توسط حضرت
اقدامات و اصلاحات حضرت، نیازمند به درک بالا و شعور مترقى از سوى مردم است. بنابراین شعور و درک بالا باید در ما ایجاد شود تا زمینه ظهور فراهم گردد. در روایتى نیز آمده است - در زمان ظهور حضرت مهدى (عج) مردم از درک بالا و استعداد ژرفى برخوردار خواهند بود.
ظهور امام زمان (عج) فرج و نصرت خداوند براى بشریت است و نصرت خدا وقتى فرو می‌آید كه دل‌ها از غیر خدا پاک گردد و تنها متوجه او شود و فضاى یاس و ناامیدى از نصرت غیر او حاكم گردد.
حضور حضرت در جوامع (در طول دوره‌ی غیبت) و نظارت حضرت بر آمدوشد حکومت‌ها و تحولات اجتماعی و کمبودها و نقصان‌ها و نقاط ضعف و قوت ملل و جوامع، قبل از ظهور و قیام. ثانیاً: جوامع بشری پس‌ازآنکه به ستوه آمدند طبعاً آمادگی برای آمدن منجی پیدا می‌کنند و زمینه برای پذیرش و قبول حضرت در همه‌ی جوامع حاصل می‌شود.
3. در امان ماندن از کشته شدن توسط ستمکاران و مخالفین عدالت همانند سایر امامان تا آمادگی افکار
امام زمان ذخیره‌ی بزرگ الهی هستند که برای مصالح عائله و آرمان‌های بلند می‌بایست حفظ شوند. بنای الهی بر این است.
آثار و فواید امام غائب:
1- امام واسطه‌ی فیض الهی است «بیمنه رزق الوری و بوجوده ثبتت الارض و السماء»
2- اثر تربیتی: وجود امام ناظر آثار بزرگ تربیتی در مراعات دستورات الهی در مردم دارد
3- انتفاع از دعا و عنایات حضرت در هدایت و نجات از گرفتاری‌ها
4. دفع بلایا و خطرات و کید دشمنان
خود حضرت در نامه‌ای می‌فرمایند ما شما را به حال خود رها نکرده‌ایم اگر نبود عنایت ما هر آینه دشمنانتان شما را خرد و نابود می‌کردند .
5. امید و دلگرمی مؤمنان
حضور امام زنده در متن مردم (هرچند به‌صورت ناشناس) مایه‌ی امید و دلگرمی مؤمنان و کسانی است که با ایشان رابطه‌ی روحی و عاطفی دارند.
