در این مطلب مهارت‌های مدیریت زمان و نكته‌های طلایی چگونه مطالعه كردن در شب امتحان را فرا خواهید گرفت.
آیا درس‌هایتان را تلنبار كرده و برای شب امتحان نگه داشته‌اید؟
آیا نگران نمره درسی‌تان هستید؟
آیا فكر می‌كنید فرصت مطالعه ندارید؟
نگران نباشید در این مطلب مهارت‌های مدیریت زمان و نكته‌های طلایی چگونه مطالعه كردن در شب امتحان را فرا خواهید گرفت.
پرهیز از مطالعه پشت سرهم مطالب درسی
اگر چند ساعت مداوم و بدون وقفه‌ای برای استراحت کردن درس بخوانید نه تنها مفید نبوده بلکه برای حافظه کوتاه‌مدت شما مشکل بیشتری پیش می‌آید. به جای اینکه در یک مدت‌کوتاه مغز خود را از حجم انبوهی اطلاعات پُر کنید، مطالعه خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید و از این قسمت‌ها یادداشت بردارید. وقتی هر بخش را به پایان بردید سپس یادداشت‌ها را مرور کنید تا مطالب خوانده شده در ذهن شما باقی بمانند. ورزش بهترین راه برای کاهش استرس و آزاد کردن انرژی حاصل از نشستن و درس خواندن است. فقط به خاطر داشته باشید که بین بخش‌های مطالعه خود وقفه زیادی نیندازید تا از مطالب دور نشوید.
مدیریت هوشمندانه زمان
به دنبال هر ۳۰ تا ۵۰ دقیقه مطالعه، ۱۰ دقیقه استراحت پیشنهاد می‌شود. اگرچه این زمانبندی الزاما نباید با همین ظرافت دنبال شود اما بهتر است برای طول مدت مطالعه و استراحت خود یک محدودیت زمانی تعیین کنید. از این زمان‌های استراحت برای ورزش یا تغذیه استفاده کنید. توصیه می‌شود در خلال این زمان‌های استراحت از انجام فعالیت‌هایی نظیر انجام بازی‌های ویدئویی و تماشای تلویزیون یا فیلم که نیاز به سوخت و ساز مغزی دارند، بپرهیزید چرا که این مسئله باعث می‌شود مطالبی را که میخوانید به خوبی جذب ذهن نشوند. اطلاعات دریافتی در صورتی که ۲۴ ساعت پس از مطالعه دوباره مرور شوند ۶۰ درصد بهتر و بیشتر در ذهن باقی می‌مانند.
محدود کردن موضوعاتی که موجب حواس‌پرتی می‌شوند
جایی را برای درس خواندن انتخاب کنید که بتوانید بهتر روی جزوه‌ها و درس‌ها متمرکز شوید و هنگام درس خواند در محیطی باشید که در افزایش تمرکز بیشتر به شما کمک کند. به عنوان مثال مکانی که در آنجا وسایل تفریحی زیادی وجود دارد ممکن است تمرکزتان را مختل کرده و شما را تحریک کند که کمی با پلی‌استیشن بازی کنید و در این شرایط اگر یک هم‌اتاقی درس نخوان هم داشته باشید وضع به مراتب بدتر خواهد شد.
مطالعاتی که از سوی موسسه Applied cognitive psychology در سال ۲۰۱۰ میلادی انجام شده نشان می‌دهد افرادی که در حین درس خواندن به موسیقی گوش می‌دهند در امتحانات حفظی نتایج بدتری دارند. دلیل اصلی این مشکل ترانه‌های آهنگ‌ها هستند که باعث می‌شوند ذهن آدم از آنچه می‌خواند دور شود.
عجله ممنوع
یادگیری باشتاب و تندخوانی یکی از کم‌اثرترین شیوه‌های یادگیری است. با این شیوه بسیاری از افراد تنها بخش آغازی و پایانی یک فصل طولانی را یاد می‌گیرند در حالی که بسیاری از مباحثی که در این میان است از دست می‌روند. پس وقتی شش ساعت پشت سرهم و با شتاب درس میخوانید و به جلسه امتحان می‌روید احتمال اینکه بیشتر چیزهایی را که خوانده‌اید به خاطر نیاورید، بیشتر است.
خواب کافی
انستیتو ملی قلب، ریه و عروق آمریکا اعلام کرده است جوانان بالغ روزانه به ۹ الی ۱۰ ساعت خواب نیاز دارند. مطالعات نشان می‌دهد در صورتی که هشت ساعت بخوابید و تا دیروقت بیدار نمانید، حافظه شما بهتر عمل می‌کند. مغز انسان بر اثر اختلال خواب آسیب می‌بیند زیرا خواب زمانی است که مغز خود را ترمیم و بازسازی می‌کند. مغز شما پس از دریافت اطلاعات درسی نیاز به بازسازی دارد و خوابیدن تنها راه موثر برای این مسئله است.
بسیاری از دانش آموزان روزهای پیش از امتحان را تا حد امکان به مطالعه می‌پردازند و تصور می‌کنند که غذا و استراحت مانع مطالعه می‌شود، در حالی که با تغذیه صحیح می‌توان بازده فکری را افزایش داد. به کارگیری نکات و توصیه‌های زیر توان شما را برای یادگیری بهتر و موفقیت در امتحانات افزایش می‌دهد:
1- صبحانه غذای اصلی است، ناهار و شام را کمی مختصرتر بخورید، اما صبحانه را کامل میل کنید. خوردن نان، پنیر و گردو یا یک ظرف عدسی کمک می‌کند تا در طول امتحان آرام باشید. همچنین خوردن عسل و نوشیدنی‌های حاوی عسل در کاهش اضطراب بسیار موثر است.
2- در زمان کار یا مطالعه غذا نخورید و برای این کار زمان خاصی را در نظر بگیرید تا با آرامش بیشتری غذا بخورید.
3- بررسی‌های دانشمندان نشان می‌دهد که غذاهای نشاسته‌ای مانند ماکارونی، برنج و نان به دلیل تأثیر در بهبود کیفیت خواب، در شب امتحان مفید هستند.
4- صبح روز امتحان بهتر است به منظور افزایش کارایی مغز، از مواد سرشار از پروتئین یا سرشار از فیبر مانند تخم مرغ، نان سنگک یا بربری با عسل یا پنیر استفاده شود.
5- کارشناسان تغذیه به دانش آموزانی که اضطراب زیادی دارند و نمی‌توانند صبحانه‌ی مفصلی بخورند، توصیه می‌کنند از موز و مقداری کشمش استفاده کنند.
6- برخی دانش آموزان به خاطر اضطراب زیاد، در امتحان موفق نمی‌شوند، بنابراین بهتر است برای مقابله با این اضطراب از غذاهای مناسب استفاده کنند. برخی سبزی‌ها از قبیل ریحان، نعناع، کاهو و سیب در کاهش اضطراب بسیار مفید هستند.
7- خوردن جگر، گوشت و ماهی، کمک زیادی در کاهش اضطراب می‌کند، زیرا کم خونی یکی از دلایل کاهش یادگیری و تمرکز است. همچنین مصرف سبزی و میوه‌های تازه توصیه می‌شود.
8- در ساعات مطالعه از خوردن ماست ترش و دوغ ترش بپرهیزید؛ همچنین روزانه خوردن شیر و ماست شیرین را فراموش نکنید.
9- در ایام امتحان، بیشتر مواظب سلامت خود باشید تا در معرض سرماخوردگی، گرمازدگی، مسمومیت های غذایی و سوء هاضمه قرار نگیرید و از خوردن غذا در بیرون خانه جدا خودداری کنید. غذا را خوب بجوید و به آرامی میل کنید.
10- در طول روز آب کافی بیاشامید، اما دقت داشته باشید که آشامیدن آب و نوشیدنی‌های دیگر در وسط غذا سبب اختلال در هضم و ایجاد نفخ می‌شود.
11- از مصرف زیاد شیرینی جات و تنقلات خودداری کنید. این خوراکی‌ها ممکن است در نگاه اول انرژی زا به نظر برسند، اما باید توجه داشت که این قابلیت در آن ها بسیار کم دوام است و پس از مدتی احساس خستگی بیشتری به شما دست خواهد داد.
12- بر خلاف تصور عموم، مطالعه و درس خواندن نیاز بدن به انرژی را افزایش نمی‌دهد، بنابراین استفاده بیش از حد از مواد غذایی شیرین و چرب در طول دوران امتحان، نه تنها مفید نیست، بلکه سبب چاقی می‌شود.
13- مصرف روزانه یک لیوان شیر، برای ایجاد آرامش در طول دوران امتحان موثر است. همچنین خوردن آجیل از قبیل بادام، کشمش، فندق، گردو و نخودچی که سرشار از منیزیم است، به یادگیری کمک می‌کند، زیرا کمبود آن یکی از علل کاهش یادگیری است.
14- از خوردن قهوه و چای پُررنگ، خودداری کنید. تغذیه متعادل و متنوع شامل نان و غلات، انواع سبزی، لبنیات، گوشت‌ها و میوه‌ها سبب کاهش استرس هنگام امتحان می‌شود.
15- در نهایت اگر احساس خستگی میکنید، کمی استراحت کنید. انسان در موقع خستگی احتیاج به استراحت دارد نه محرک، بنابراین مصرف قهوه به منظور بیدار ماندن توصیه نمی‌شود.
برای عملکرد بهتر در امتحان توصیه های زیر را بکار بندید:
۱- با آمادگی کامل و به موقع در سر جلسه امتحان حاضر شوید. وسایل مورد نیاز مثل مداد، خودکار، ماشین حساب، لغت نامه و ساعت را به همراه داشته باشید. با این کار همه چیز در دسترس شما خواهد بود و نیازی به قرض گرفتن وسایل دیگران پیدا نخواهید کرد.
۲- با اطمینان خاطر و آرامش کامل در امتحان شرکت کنید. مثبت اندیشی کنید. همواره این جملات را در ذهن خود تکرار کنید: ” من برای امتحان کاملا آماده ام و به خوبی از عهده آن برمی آیم. ” نگرانی را از خود دور کنید. هر گاه احساس نگرانی کردید، چند نفس عمیق بکشید تا آرام شوید. قبل از امتحان با دوستانتان راجع به اضطراب و دلشوره صحبت نکنید. بهتر است بدانید که نگرانی همچون یک بیماری مسری قابل سرایت به دیگران است.
۳- آرام ولی هوشیار باشید. اگر حق انتخاب دارید، مکان مناسبی را برای نشستن انتخاب کنید. نیمکتی را انتخاب کنید که بر روی آن فضای کافی برای کار داشته باشید. به پشتی نیمکت تکیه دهید و راحت باشید.
۴- در ابتدا نگاهی گذرا به سؤالات بیندازید. حدودا ۱۰% از وقت خود را برای این کار صرف کنید. کلمات کلیدی ( در سؤالات ) را مشخص کنید و برای پاسخ دادن به سؤالات زمانبندی کنید. در حالیکه سؤالات را میخوانید، نکاتی که به ذهنتان می‌‌رسد و می‌‌توانید مفید باشد را در کنار آنها یادداشت کنید.
۵- برای پاسخگویی به سؤالات از یک برنامه منظم پیروی کنید
ابتدا به سؤالات ساده تر پاسخ دهید و بعد به آنها که نمره بیشتری دارند. سپس به ترتیب به سوالاتی پاسخ دهید که:
مشکل تر هستند.
جواب دادن به آنها وقت بیشتری می‌‌گیرد.
نمره کمتری دارند.
۶- در امتحانات تستی برای انتخاب پاسخ درست دقت کنید.
ابتدا پاسخهایی را که می‌‌دانید اشتباه است، کنار بگذارید.
اگر تست نمره منفی ندارد، از بین پاسخهای باقی مانده، پاسخ صحیح را انتخاب نمایید و یا حدس بزنید.
اگر امتحان نمره منفی دارد و شما دلیل خاصی برای انتخاب پاسخ خود ندارید، حدس نزنید.
شک نکنید، معمولا اولین گزینه ای که انتخاب میکنید، پاسخ صحیح است. پس پاسخ خود را تغییر ندهید، مگر اینکه واقعا به نتیجه قطعی رسیده باشید.
۷- در امتحانات تشریحی، قبل از پاسخ دادن به سؤالات خوب فکر کنید.
ابتدا نکات مهمی را که راجع به سؤالات به دهنتان می‌‌رسد، در چرک نویس یادداشت کنید.
این نکات را به ترتیب شماره گذاری کنید.
سپس آنها را تنظیم کرده و پاکنویس کنید.
۸- در پاسخ به سؤالات تشریحی، به اصل موضوع بپردازید و حاشیه نروید.
در جمله اول موضوع اصلی را بیان کنید.
مقدمه ای برای آن بنویسید.
سپس موضوع را با جزئیات بیشتری شرح دهید.
به سؤال توجه کنید و فقط به آنچه از شما خواسته شده پاسخ دهید. از توضیحات غیر ضروری و مثالهای اضافی بپرهیزید.
۹- ۱۰% از وقت امتحان را برای مرور مطالب کنار بگذارید.
برای ترک کردن جلسه امتحان عجله نکنید.
در انتها تمام سؤالات را مرور کنید.
مطمئن شوید که به تمام سؤالات پاسخ داده اید.
پاسخ‌ها را یک بار دیگر بخوانید و در صورت لزوم جمله بندی، املای کلمات و … را تصحیح کنید.
۱۰- وقتی نتیجه امتحان را گرفتید، آن را بررسی کنید.
به اشکالات خود توجه کرده و سعی کنید در آن زمینه بیشتر مطالعه کنید.
برای امتحانات آخر سال، سؤالات امتحانات کلاسی را دوره کنید تا اشتباهات گذشته را تکرار نکنید.
بهترین روش یادگیری را که برای شما مؤثر بوده، انتخاب کنید.
روشهایی که برای شما کارآیی لازم را نداشته، کنار بگذارید.
سعی کنید بهترین روش را پیدا کرده و بر روی آن تمرین کنید تا به نتیجه مطلوب برسید.
شب قبل از امتحان
یادداشت‌برداری كنید
اگر زمان كوتاهی برای مطالعه جهت آزمون روز بعد دارید، یادداشت‌برداری كنید. البته مهارت یادداشت‌برداری خیلی مهم است تا بیشترین بهره را شب قبل از امتحان ببرید. اگر معلم قبل از امتحان یك جلسه مرور گذاشت حتماً در آن شركت كنید. معلم‌ها در جلسات مرور نكات ریز و مهم كه برای امتحان ضروری هستند را یادآوری می‌كنند. یادداشت‌های سر كلاس را جدی بگیرید به طور منظم سر كلاس حاضر شوید و یادداشت‌برداری كنید. چنانچه یادداشت‌برداری نكردید، یادداشت‌های همكلاسی‌هایتان را كپی‌برداری كنید.
نكات سر كلاس و یادداشت‌ها گنج قابل دسترس هستند
مفاهیم، تعاریف و معادلات مهم را در كارت‌های سه در پنج سانتیمتری بنویسید و مجموعه‌ای مفید از فلش كارت‌های دستی تهیه كنید. عمل بازنویسی به یادگیری و حفظ مطالب كمك می‌كند. اگر یادگیری بصری شما خوب است پس این عمل قطعاً كمك خواهد كرد.
اگر یادگیری شنوایی خوبی دارید به این معنی كه با شنیدن، مطالب را یاد می‌گیرید، كلماتی را كه در فلش‌كارت‌ها نوشته‌اید بلند بخوانید
شاید در ابتدا تصور كنید این بازنویسی در فلش كارت‌ها به درد نمی‌خورد اما اگر قصد دارید اطلاعات مهم را یاد بگیرید، بسیار مفید است. یادگیری معادلات و مسائل كاربردی و عملی از طریق تكرار، عمل مفیدی نیست.
نكات كلیدی را شناسایی كنید
نخستین صفحه از هر فصل اغلب نكات كلیدی كه هدف اصلی درس است را شامل می‌شود، این صفحات را حتماً نگاه كنید.
خود را بیازمایید
اگر معلم‌تان نمونه سوال داده آن را حل كنید. برای سوالات زمان زیادی صرف نكنید اگر پاسخ سوالی را نمی‌دانید از فلش‌كارت كمك بگیرید. ممكن است به بازخوانی مجدد فلش‌كارت‌ها نیاز داشته باشید. برخی از استراتژی‌های حفظ را یاد بگیرید. سعی كنید با استفاده از گیره، یادداشت‌ها و فلش‌كارت‌ها را آویزان كنید. برقرار كردن ارتباط تصویری با اطلاعات نتیجه خوبی خواهد داد.
مطالعه را با مهمترین اطلاعات درسی شروع كنید
ابتدا مفاهیم كلی را یاد بگیرید و درباره یادگیری جزییات نگران نباشید زیرا هدف یادگیری ایده‌های اصلی در زمان كوتاه است.
حافظه، اطلاعاتی را كه شما در شروع و پایان مطالعه، یاد گرفته‌اید بهتر از موضوعاتی كه در وسط مطالعه یاد گرفته‌اید، به خاطر می‌سپارد.
با مطالعه روزانه، مفاهیم به مدت طولانی در حافظه بلندمدت باقی می‌ماند اما اگر وضعیتی پیش آمده و مطالعه را به لحظات پایانی موكول كرده‌اید مفاهیم در حافظه كوتاه مدت باقی می‌ماند و زود فراموش می‌شوند. پس سعی كنید مفاهیم را درك كنید.
به یك موسیقی آرامبخش مانند موسیقی كلاسیك با صدای كم گوش كنید
موسیقی برخی از خستگی‌های مطالعه را كم می‌كند. هرگز بعد از زمانی كه معمولاً می‌خوابید مطالعه نكنید در بعدازظهر یا ساعات اولیه عصر مطالعه كنید. اگر فرد سحرخیزی هستید مطالعه اوایل صبح نتیجه خوبی خواهد داشت.
نگرش مثبت و برنامه ریزی برای مطالعه راهی به سوی موفقیت است. برنامه‌ریزی زمان انجام كار را برای فرد برجسته و مهم می‌كند.
هنگامی كه تلاش می‌كنید درس تاریخ را حفظ كنید اسامی و سایر اطلاعات واقعی را در ذهن بسپارید. اگرچه این عمل مقداری طول می‌كشد اما روش بازنویسی و تكرار و تلاوت مؤثر است. در مورد مسائل ریاضی و علم معادلات به مسائلی كه معلم سركلاس تاكید كرده، توجه كنید. در اینجا تكنیك یادداشت‌برداری به كمك خواهد آمد.
قسمت دوم : روز امتحان
پس صبحانه روز آزمون را فراموش نكنید. كمی زود بیدار شوید، صبحانه كامل بخورید و حداقل یك ساعت زودتر قبل از امتحان در جلسه حاضر شوید از این‌كه تنها از كربوهیدرات‌ها استفاده كنید، بپرهیزید. حداقل 10 دقیقه قبل از آزمون سریع یادداشت‌ها و لیست مرور را مرور كنید تا مغزتان به‌صورت خودكار مفاهیم را تنظیم كند.مطالعات اخیر نشان می‌دهد افرادی كه خیلی پریشان و مضطرب هستند مطالعه گروهی مانند شكستن طلسم برای این فاجعه عمل می‌كند. مطالعه با یك گروه از همكلاسی‌ها كمك می‌كند تا آرامش و تمركز را حفظ كرده و وقت كمتری را تلف كنید.
