عاشورا، بزرگترین درسنامه عملی ایمان به خداست. جایی که تعدادی اندک، درس های بیشماری را برای تمام بشریّت مجسّم کردند.
امام حسین(علیه السلام) و اصحاب و اهل بیت گرامیشان، اسلام ناب را در همه ابعاد آن متجلّی ساختند. یکی از وجوه حماسه حسینی، تلقین دقیق حیا، عفاف و حجاب اسلامی بود که به اجمال در سطور زیر به آن اشاره می شود.
از مهمترین و مؤثّرترین عوامل ترویج عفاف و حیاء، توصیه مردان به خانواده شان است؛ لذا یکی از دلایل اصلی بی حیایی و بدحجابی را نیز می توان عدم توجّه مردان نسبت به عفاف خانواده خود دانست. خداوند متعال در راستای این مسأله، به پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) چنین دستور می دهد: يَا أَيُّهَا الْنَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَ بَنَاتِكَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ؛ اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلبابهاى[روسرىهاى بلند] خود را بر خويش فرو افكنند. اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند بهتر است.(احزاب: 59)
امام حسین(علیه السلام) و همه مردان عاشورایی سپاه حق نیز، به پیروی از این دستور قرآنی، حسّاسیت خاصّی نسبت به عفاف خانواده خود داشته، همواره توصیه های مؤکّدی در حفظ وقار، متانت و حیاء زنان و دختران خود می فرمودند. با در پیش بودن مصیبت بزرگ امام حسین(علیه السلام)، ایشان خطاب به خانواده خود، آنان را نسبت به عدم خدشه به متانت و حیاء خود در ضمن اندوه این مصیبت، توصیه کردند(ر.ک: الملهوف علی قتلی الطفوف، ص142) از مهمترین و مؤثّرترین عوامل ترویج عفاف و حیاء، توصیه مردان به خانواده شان است؛ لذا یکی از دلایل اصلی بی حیایی و بدحجابی را نیز می توان عدم توجّه مردان نسبت به عفاف خانواده خود دانست. خداوند متعال در راستای این مسأله، به پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله) چنین دستور می دهد: يَا أَيُّهَا الْنَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَ بَنَاتِكَ وَ نِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ؛ اى پيامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلبابهاى[روسرىهاى بلند] خود را بر خويش فرو افكنند. اين كار براى اينكه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگيرند بهتر است.(احزاب: 59)
حجاب برتر؛ اولویّت زنان عاشورایی
پرورش حیاء در وجود زنان، ناخودآگاه آنان را به سوی حجاب برتر و کامل سوق می دهد. نمونه اش آن است که حجاب برتر، در صدر دغدغه ها و خواسته های اسیران واقعه عاشورا، قابل مشاهده است.
شیخ مفید می نویسد: پس از کشته شدن امام حسین(علیهالسلام) وقتی گذر عمر سعد نزد زنان و دختران امام حسین(علیه السلام) افتاد، زنان بر سر او فریاد زدند و گریستند و از او خواستند که آنچه را از آنان غارت شده به آنان باز گردانند، تا به وسیله آنان خود را بپوشانند.(ارشاد، شیخ مفید، ج2، ص113)
نکته درخور توجّه آنکه، زنان بزرگتر، وظیفه خود می دانستند که شرایط را برای حفظ حیاء و حجاب خود و دختران مهیّا کنند.
در یکی از نقل ها، حضرت امّ کلثوم به مأمور بردن اسیران گفت: وقتی ما را وارد شهر شام میکنید از دری وارد کنید که تماشاچی کمتری داشته باشد. و از آنان درخواست کرد که سرهای شهدا را از میان کجاوههای اهلبیت فاصله بدهند تا نگاه مردم به آنها باشد و حرم رسول الله را تماشا نکنند و گفت: از بس که مردم ما را در این حال تماشا کردند، خوار شدیم.( الملهوف علی قتلی الطفوف، ص142)
غریو جسورانه حضرت زینب(سلام الله علیها)
بی گمان، حضرت زینب(سلام الله علیها) را باید طلایه دار نبرد با تبلیغات مزوّرانه یزیدیان نامید. زن مبارزی که هیبت ظاهری یزید را در هم شکست و کاخ شوکت فرعونی او را بر سرش هوار کرد. ایشان در یکی از نطق های بی مثالِ خود، خطاب به یزید اینگونه تشت رسوایی او را بر زمین می زند که: ای یزید! آیا از عدالت است که کنیزان خود را در حرمسرا پوشیده نگاه داشتهای و دختران پیامبر را به صورت اسیر شهر به شهر میگردانی، حجاب آنها را هتک کرده، چهرههایشان را در معرض دید همگان قرار دادهای که دور و نزدیک به صورت آنان نگاه میکنند؟!(الملهوف علی قتلی الطفوف، ص218)
تلاش حداکثری برای حفظ عفاف و حجاب برتر
داستان زنان عاشورایی به زنان و مردان ما می فهماند، حتّی سخت ترین شرایط همانند اسیری و اوج مصیبت ها، نباید زنان و مردان را نسبت به عفاف و پوشش برتر، کم توجّه یا بی توجّه کند، بلکه زنان عاشورایی و زینبی همواره باید جسورانه به دنبال حفظ و اعاده حجاب کامل و برتر خود و دخترانشان در جامعه باشند. قطعاً هر زن مسلمانی از بازگفتِ عملکرد عمّه سادات و دیگر زنان عاشورا در صیانت از حریم حجاب و پوشش عالی، به خود می بالد و افتخار می کند.