کنترل لذت خوردن باید در دست شما باشد و نباید بگذارید که غذاها این قدرت را از شما بگیرند. به آنچه می‌خورید توجه کامل کنید و نیز به زمانی که آن را مصرف می‌کنید هم توجه داشته باشید.
چه می‌خورید؟ اگر پاسخ این سؤال را بدانید می‌توانید جلوی ادامه روند پرخوری را بگیرید. بیشتر افراد تصور می‌کنند که خوردن از روی احساس مربوط به کنترل نداشتن بر روی خود است. اما متخصصان تغذیه درباره نارسایی‌های تغذیه معتقدند که به ندرت این گفته صحیح است. اگر خوردن از روی احساس موضوع ساده و پیش پا افتاده‌ای بود به راحتی می‌توانستیم روی نقشه‌های غذایی تمرکز کنیم و فقط برای ارائه رژیم‌های غذایی پولی می‌پرداختیم و به صورت متناوب می‌شد به هر کس اعلام کرد که چه بخورد و چه زمانی بخورد. طبیعی است که در چنین شرایطی دیگر نارسایی تغذیه‌ای نیز ایجاد نمی‌شد. اما مسئله به این سادگی نیست. در این مقاله پنج دلیل خوردن از روی احساس و راه کار جلوگیری از آن معرفی می‌شود.
1- ناآگاهی
خوردن از روی احساس ممکن است نتیجه مستقیم ناآگاهی از اینکه نمی‌دانید چه و چرا خوراکی خاصی را می‌خورید، باشد. درمانگران این حالت را خوردن ناآگاهانه می‌نامند. خوردن ناآگاهانه زمانی است که شما فقط غذا را می‌خورید و در انتها آنچه را نمی‌خواهید آرام آرام مصرف می‌کنید، یعنی آن بخش از غذا که دیگر به شما احساس سیری نمی‌دهد و قاعدتاً باید در بشقابتان باقی بماند را به هر دلیلی می‌خورید. همچنین زمانی که اسنک یا آجیلی که جلوی دست شماست می‌خورید بدون آنکه به آن فکر کنید و فقط چون جلوی دست شماست آن را مصرف می‌کنید از مصادیق این مدل خوردن است.
راه‌حل چیست؟
راه‌حل این است که به آنچه می‌خورید توجه کامل کنید و نیز به زمانی که آن را مصرف می‌کنید متوجه باشید. می‌دانیم که تمرکز کامل بر روی غذا در ابتدا دشوار خواهد بود اما آرام آرام با تمرین این تمرکز و لذت به وجود می‌آید. لطفاً در زمان تمرکز بر روی غذا و پس از آن از سرزنش کردن خودتان و قضاوت پیش از تمرین بپرهیزید.
2- غذا به عنوان تنها لذت شما
به بدنتان اجازه ندهید که بسیار گرسنه یا بسیار خسته شود؛ این نهایت گرسنگی و خستگی می‌تواند شما را در برابر خوردن از روی احساس آسیب پذیر و سست کند. یعنی مقاومت در برابر آن را کمتر می‌کند
متخصصان اغلب از مردم می‌پرسند که چه احساسی خواهید داشت اگر پرخوری نکنید و پاسخ اغلب افراد این است که «در این صورت چه کار کنم؟». پس از پایان یک روز کاری سخت، شاید یک کاسه پر از بستنی برای کسب آرامشی موقتی مناسب باشد و خستگی ما را در کند اما چرا؟ مطابق بسیاری از پژوهش‌های انجام شده در این زمینه خوردن خوراکی‌های شیرین و چرب اوپیوید را در مغز آزاد می‌کند. اوپیوید ماده فعال در کوکائین، هروئین و بسیاری دیگر از انواع نارکوتیدهاست. بنابراین فرایند آرام‌سازی و حس آرامش بخشی این خوراکی‌های شیرین مانند بستنی و چیپس، کاملاً علمی و حسی واقعی است. متوقف سازی این عادت‌ها می‌تواند مانند ترک اعتیاد برای برخی دشوار باشد.
راه‌حل چیست؟
یافتن راه‌های دیگر پاداش دادن به بدن و آرام‌سازی بدن (این فرایند برای همه عادت‌های ناپسند کاربرد دارد). آیا این راه‌کارهای دیگر برای شما به همان میزانی که شیرینی‌ها و غذاهای چرب آرامبخش بود، آرامبخش خواهند بود؟ قطعاً خیر! این راه‌کارها فقط تا اندازه‌ای ممکن است شما را آرام سازد اما برای آنکه به صورت کامل دست از خوردن از روی احساس بردارید باید احساسات ناخوشایند را از خودتان دور کنید. بهتر است به مورد بعدی توجه کنید.
3- ناتوانی در تحمل احساسات ناخوشایند
ما از کودکی طوری بزرگ می‌شویم که از چیزهای بد دوری می‌کنیم. متأسفانه راه‌هایی که برای مواجهه با احساسات ناخوشایند باید در خودمان پرورش دهیم کمتر مورد توجه ما بوده است. بدون کسب توانایی برای تاب آوردن در مقابل تجربیات دشوار و طاقت‌فرسا ممکن است به تدریج به ورطه خوردن از روی احساس بیفتیم. راه‌حل این مشکل چیست؟ باید چه کنیم؟ باید یاد بگیریم تجربیات ناخوشایند را نیز تجربه و تحمل کنیم. حتماً می‌گویید در حرف آسان است ولی در عرصه عمل ممکن است چندان موفقیت آمیز نباشد. هرچند این راه‌حل منبع احساسی مانند خشم را درمان نمی‌کند اما این کار باعث می‌شود که از خوردن بی‌رویه و از روی احساس جلوگیری کنیم.
4- نفرت از بدن
ممکن است متناقض به نظر برسد اما درست است: نفرت داشتن از بدن یکی از عوامل بزرگ اثرگذار در خوردن از روی احساس است. منفی بافی، شرم، نفرت به ندرت الهام‌بخش افراد برای ایجاد تغییرات بلندمدت در زندگی‌شان است، خصوصاً هنگامی که نقش بدن یا احساسات ما مطرح می‌شود. بسیاری افراد بعد از رسیدن به وزن ایده آلشان می‌توانند احساس تنفر از بدنشان را کنترل کنند و دیگر این احساس را نداشته باشند. اما متخصصان معتقدند که شما باید از بدنتان متنفر نباشید پیش از آنکه بتوانید از چرخه خوردن از روی احساس خارج شوید.
راه‌حل چیست؟
متأسفانه این یکی از مسائل چند لایه، پیچیده، و منحصربه فرد برای هر فردی است. پس راه‌حل‌های آن نیز بستگی به خود فرد دارد.
5- فیزیولوژی
به بدنتان اجازه ندهید که بسیار گرسنه یا بسیار خسته شود؛ این نهایت گرسنگی و خستگی می‌تواند شما را در برابر خوردن از روی احساس آسیب پذیر و سست کند. یعنی مقاومت در برابر آن را کمتر می‌کند. هنگامی که بدن خسته یا گرسنه است، پیام‌های قوی به مغز منتقل می‌کند که این پیام همان خوردن و خوردن و خوردن خواهد بود.
راه‌حل چیست؟
حدس بزنید! به میزان کافی بخوابید و وعده‌های کوچک غذا را به عنوان میان وعده در طی روز مصرف کنید.
اگر می‌خواهید جلوی خوردن از روی احساس را بگیرید نکته‌ای را در نظر بگیرید. بدانید که خوردن از روی احساس یکی از قوی‌ترین و اثرگذارترین راه‌ها برای کسب موقتی آرامش در برابر چالش‌های زندگی است. برای متوقف ساختن این چرخه خوردن از روی احساس باید به درون خودتان نگاهی عمیق‌تر بیندازید و در آن توان و امیدی بیابید که شما را در این سفر یاری کند.
