حکم دور ریختن غذاهای اضافی چیست؟
دور ریختن غذا چه حکمی دارد؟
در اکثر کتب فقهی مسأله اسراف بطور مستقل بحث نشده است بلکه در ضمن دیگر مباحث مطرح شده است البته برخی در این خصوص رساله مستقلی نگاشته و از جهات گوناگون آن را مورد بحث قرار داده‌اند. آنچه مسلم است و از مطالعه نظر شرع و مراجع در مورد مسأله اتلاف و اسراف در هر چیز و علی الخصوص در مورد مواد غذایی بر می‌آید چنین است که اتلاف و اسراف حرام است.
در شرع مقدس اسلام این منکر اقتصادی بسیار مورد نکوهش واقع شده است و علاوه بر اینکه عیب بزرگی برای انسان به شمار می‌رود و بلای بزرگ اجتماعی است، باعث محرومیت انسان‌های بی گناه می‌گردد.بدون شک نعمت‌های موجود در کره زمین برای ساکنانش کافی است اما به شرط اینکه بیهوده هدر داده نشوند و چه بسا اتلاف و اسراف در یک منطقه باعث محرومیت منطقه دیگر و اسراف یک نسل باعث محرومیت نسل دیگر شود.
آن روزی که آمار و ارقام مانند امروز در دست انسان‌ها نبود و دانشمندان هنوز به این مسأله پی نبرده بودند که جمعیت بشر سریعتر از مواد غذایی زیاد می‌شود و در نتیجه برای آینده نگرانی‌هایی همچون سخت شدن زندگی در آینده و فقر پیش بینی نشده بود، اسلام هشدار داده بود که در بهره گیری از زمین، از اسراف و اتلاف خودداری کنند.قرآن مجید در آیات زیادی شدیدا مسرفان را محکوم کرده است و اسراف را یکی از مذموم‌ترین اعمال می‌داند.
سوال: با توجه به نص صریح قرآن مبنی بر پرهیز از اسراف و تبذیر، لطفاً حکم هر یک از موارد ذیل را بیان فرمایید:
1) دور ریختن غذای اضافی که دست نخورده است.
2) دور ریختن باقیمانده غذای افراد به علت رعایت موارد بهداشتی
3) دور ریختن باقیمانده غذای افراد به نحوی که استفاده آن در موارد دیگر امکان پذیر باشد (غذای طیور و حیوانات)
4) دور ریختن کلیه وسایل و مواد زایدی که استفاده مجدد آن ها در مورد دیگر امکان پذیر باشد؛ مانند کاغذهای پشت سفید و مواد پلاستیکی.
آیت الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):
ج1- دور ریختن غذا در هر زمان اسراف است.
ج2- اگر فقط به خاطر این است که کسی غذا را خورده و قدری از آن باقی مانده دور ریختن آن اسراف و حرام است و در روایت است که سور مومن موجب شفاء است و متاسفانه در این زمان آن را موجب مرض و بر خلاف بهداشت می دانند و اگر وجه بهداشتی صحیح داشته باشد جایز و بلکه در بعضی موارد واجب است. والله العالم.
ج3- حکم دو سوال قبلی را دارد.
ج4- حکم مسائل سابقه را دارد.
آیت الله فاضل لنکرانی(ره):
ج 1- اگر قابل استفاده برای دیگران باشد جایز نیست.
ج 2و3- بهتر است برای حیوانات خانگی از آن استفاده شود.
ج 4- بهتر است به نحوی مجدداً از آن ها بهره برداری شود و بازیافت آن ها در این موارد مطلوب است.
آیت الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):
ج1 تا 4: دور ریختن غذاهای دست نخورده جایز نیست و غذاهای دست خورده را باید به مصرف حیوانات پرندگان و امثال آن ها رساند و از کاغذهای باطله قابل استفاده و امثال آن نیز باید استفاده کرد و دور ریختن آن ها شرعا اشکال دارد.
آیت الله نوری همدانی(دام ظلّه):
جواب2،1 اگر قابل استفاده باشند جایز نیست.
جواب 3- جایز نیست
جواب4- جایز نیست
آیت الله موسوی اردبیلی(دام ظلّه):
به طور کلی چنانچه کاری با توجه به خصوصیات مورد، در عرف محل اسراف محسوب شود، جایز نیست.
حکم دور ریختن غذاهای اضافی چیست؟
