تمرکز فکر ابزاری ذهنی است که می توان با کمک آن توانمندی های حافظه را چندین برابر کرد. تمرکز باعث افزایش کارایی حافظه می شود به طور کلی رشد حافظه همگام با رشد تمرکز حواس است. بنابراین همزمان با کنترل ذهن، حافظه خود را نیز تقویت خواهید کرد.

برای رسیدن به تمرکز باید موانع تمرکز را شناخت که این موانع یا بیرونی اند یا درونی به عنوان مثال موانع بیرونی سروصداهایی است که در محیط اطراف ما وجود دارد و عوامل درونی عبارتند از افکار و اندیشه هایی که مانع تمرکز می شوند. حال به اختصار موانع تمرکز را نام می بریم و به بیان چند راهکار ساده اما مهم و کاربردی برای تقویت دقت و تمرکز در کارها اشاره شده است که آنها را مرور می کنیم.
عوامل ذهنی حواس پرتی

این عوامل ایجاد کننده حواس پرتی افکاری هستند که در ذهن شما جریان دارند و می توانند تاثیری قوی برای شما داشته باشند. یک راه برای خلاص شدن از این افکار آزارنده، ثبت کردن سریع آنها به صورت یادداشت است. برای مثال مواردی که ذهن تان را مشغول کرده است، به فهرست کارهای ضروری تان اضافه کنید، یا ناکامی های تان را با نوشتن خاطرات روزانه تخلیه کنید. اگر در مورد مسئله خاصی تحت استرس هستید، زمانی را برای صحبت کردن در مورد آن با فردی مورد اعتماد اختصاص دهید. اگر شنونده ای حمایت کننده و فعال داشته باشید، به تخلیه برخی از تنش هایی که ذهن تان را آزار می دهد،کمک خواهد شد.

*ملال و کسالت
تا جایی که امکان دارد در صورتی که در حال انجام یک کار هستید به کار دیگری نپردازید، توجه خود را به یک کارمعطوف کنید

بعضی از کارها در طول روز وجود دارد که انجام آن همیشه برای شما جالب تر از مابقی هستند. انجام آن کارهایی که زیاد مورد علاقه تان نیست گاه می توانند سبب تحلیل انرژی و حواس پرتی شوند. پاسخ به تلفن و اینترعت و یا حتی گردگیری میز کار در این مواقع می تواند شمار را از کسالت و گیجی در بیاورد.
*گرسنگی

مغز نمی تواند بدون سوخت تمرکز کند، بنابراین حذف وعده های غذایی به خصوص صبحانه یک عامل نداشتن تمرکز است. تحقیقات نشان می دهد حافظه کوتاه مدت و تمرکز در زمانی که شما تغذیه ندارید کمتر است.
*استرس

وقتی شما احساس می کنید در سرتان افکار زیادی دارید دچار نگرانی می شوید و نمی توانید به خوبی بر وظایف فردی تان تمرکز کنید و اگر این استرس طول بکشد آسیب های بدی به بدن وارد می شود مثل شانه درد ، تپش قلب، سردرد که همه اینها بر عدم تمرکز شما اثر می گذارد.
*افسردگی

اکثر مردم داشتن غم و اندوه را به عنوان مشخصه ای از بروز افسردگی می دانند. اما موسسه ملی بهداشت روان می گوید مشکل در داشتن تمرکز یکی ازعلائم شایع افسردگی است. اگر شما در داشتن تمرکزمشکل دارید، و نیز احساس پوچی، ناامیدی، یا بی تفاوتی می کنید شما ممکن است دچار افسردگی شده باشید.
* مزاحمت های الکترونیک

اگر به طور مداوم به دنبال چک کردن ایمیل باشید، به سادگی حواس تان پرت می شود. اگر در حال انجام کاری هستید که نیاز به تمرکز دارد، هر بار که پیام صوتی “ایمیل دارید” را می شنوید، رشته افکارتان از هم گسیخته خواهد شد.
* اثرات داروها و مسائل پزشکی

اگر مشکلات تمرکز توانایی شما در محل کار یا در خانه را مختل کرده است یا اگر متوجه علائمی جسمی مانند بیخوابی یا اضافه وزن شده اید، با دکترتان مشورت کنید. اختلال تمرکز ممکن است ناشی از بیماری های مانند اختلال بیش فعالی و کم توجهی (ADHD)، قطع تنفس حین خواب، افسردگی، کم خونی یا بیماری تیروئید باشد. متاسفانه، برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی می تواند در داشتن تمرکز مداخله کند و این موضوع ممکن است در مورد سایر دارو ها نیز صدق کند.
- راهکارهایی برای بالابردن تمرکز

بیشتر افراد به دلایل عمده زیر، با عدم تمرکز فکر و حواس مواجه می شوند، ما زمانی می توانیم کاری را با دقت انجام دهیم که بتوانیم روی آن تمرکز کنیم و توانایی آن را نیز داشته باشیم. از این رو توانایی تمرکز روی یک کار در آن واحد یکی از ویژگی های مثبت هر فرد محسوب می شود. برای بهبود حواس پرتی امروزی چه کنیم؟
*یادتان باشد، مطالب هست،زمان رفتنی است
بعضی از کارها در طول روز وجود دارد که انجام آن همیشه برای شما جالب تر از مابقی هستند. انجام آن کارهایی که زیاد مورد علاقه تان نیست گاه می توانند سبب تحلیل انرژی و حواس پرتی شوند

اجتناب از ورود به سایت ها رسانه های اجتماعی در حالی که مشغول به کار هستید ا گر احساس می کنید باید به بررسی این شبکه ها بپردازید این کار را در زمان استراحت خود انجام دهید تا مجبور نباشید تمرکز ذهنی خود را بر هم زنید. اگر شما نمی توانید در برابر چک کردن آن ها مقاومت کنید، لپ تاپ یا گوشی خود را از دسترسی به اینترنت برای چند ساعت خارج کنید.
*چک کردن ایمیل را تعطیل کنید

به جای چک کردن ایمیل به طور مداوم، زمان های خاصی را برای این منظوراختصاص دهید. در طول بقیه روز شما می توانید برنامه چک کردن ایمیل خود را تعطیل کنید این کار به شما اجازه می دهد تا بدون قطع کردن دائم کارتان و برهم خوردن تمرکز بدون وقفه به انجام آن بپردازید.
*انجام چندین کار مختلف با هم و دریک زمان ممنوع

تا جایی که امکان دارد در صورتی که در حال انجام یک کار هستید به کار دیگری نپردازید، توجه خود را به یک کارمعطوف کنید. اما می توان در کارهایی که چندان نیاز به تمرکز بالایی ندارند به انجام دو کار به طور همزمان پرداخت مثل مرتب کردن میز کار خود در حالی که با تلفن در حال صحبت هستید.
*دچار کسالت نشوید

با خودتان قرار بگزارید که مثلا اگر در بک زمان معین بتوانید کارتان را انجام دهید می توانید 10 دقیقه استراحت کنید این استراحت می تواند شامل نوشیدن یک فنجان قهوه و یا قدم زنی کوتاه باشد. برای حل این مشکل می توانید به خودتان پاداش های کوچکی بدهید، برای مثال برای ادامه دادن آن کار مدت معینی از زمان با خوردن قهوه یا غذای حاضری به خود جایزه بدهید. همچنین می توانید زمان های برای استراحت در میان کار را برای خود برنامه ریزی کنید:برای مثال 10 دقیقه پیاده روی در بیرون به این ترتیب شما چیزی دلخواهی دارید که در ضمن کار ملال آور انتظارش را بکشید و فرصتی برای تجدید قوا پیدا می کنید.

منابع: همشهری، سایت روان