دختران و اينترنت
پيشرفت خيره کننده فن آوري، تأثيرات محسوس و نامحسوس زيادي را بر زندگي دختران گذاشته است. دسترسي آنها به انواع گوناگون رسانه ها به هيچ وجه قابل مقايسه با گذشته نيست. بنا بر تحقيقي در غرب، نوجوانان تقريباً سي و هشت ساعت در هفته، غرق در رسانه ها هستند؛ به راديو گوش مي دهند، تلويزيون تماشا مي کنند، از سي دي استفاده مي کنند، به بازي هاي ويديويي مشغول مي شوند يا پاي رايانه مي نشينند. در اين ميان، اينترنت با تمام آثار مثبتي که روي دختران مي تواند داشته باشد، دنيايي خطرناک از ناشناخته ها و گاه تبهکاران را به حريم خانه مي آورد. اينترنت طي سال هاي اخير رشدي تصاعدي داشته است و به نظر کارشناسان، شناخت تأثيرات بلندمدت آن بر دختران به اين زودي ميسر نيست. ورود به اينترنت امکان سر زدن رفتارهايي را به دختران مي دهد که ضرورتاً در دنياي واقعي آنها جايي ندارد. بعضي از اين رفتارها، واقعاً منفي هستند. مانند چت هايي که ماهيتي جنس دارند. اينترنت جايي است که دختران مي توانند هرچه مي خواهند باشند و شخصيتي را به نمايش بگذرانند که نيستند.
روش استفاده از اين فن آوري، به بافت خانوادگي کاربر بستگي دارد. نوجواناني که با والدين يا بزرگ سالان نزديک، ارتباطي مستمر و بازدارند و اين افراد نحوه استفاده مثبت از اينترنت را به آنها آموزش مي دهند، استفاده مفيدتري از آن مي کنند. برعکس، دختراني که از شبکه اينترنت استفاده منفي مي کنند، افرادي هستند که خانواده بر کارشان نظارتي ندارد و آنها ساعت هاي متمادي به شبکه وصل مي شوند.
اينترنت همانند ديگر وسايل ارتباطي مي تواند نعمت يا نقمت باشد. نوع استفاده از اين امکان گسترده و شگفت، سودمندي يا زيان مندي آن را رقم مي زند. امروزه نوجوانان زيادي به اينترنت دسترسي دارند يا حداقل روش هاي استفاده از آن را به خوبي مي دانند. تصور کنيد نوجواني با يک دنيا کنجکاوي بر سفره سرشار از تنوع و اطلاعات حاضر شود. در اين شرايط طبيعي است که عطش کنجکاوي، وي را به هر سويي خواهد کشاند و تنها وجود پاره اي از قوانين و شرايط محيطي و فردي است که مي تواند او را از آسيب ها و جنبه هاي منفي اينترنت محفوظ دارد.
برخي کارشناسان معتقدند، 80 درصد پرسه زدن اينترنتي نوجوانان در دنيا و از جمله در ايران، در سايت هاي ضد اخلاقي و گاه جنسي است. دوست يابي هاي اينترنتي از طريق چت، خودکشي اينترنتي، سرقت اينترنتي، افزايش فاصله ميان دنياي واقعي و تخيلي و مجازي، پرسه زدن در سايت هاي به شدت غير اخلاقي و ضد ارزشي و ديني، مقوله اي است که هويت يابي و هويت جويي نسل جوان و نوجوان در ابعاد جنسي، فکري، اخلاقي و ديني را تحت تأثير قرار مي دهد.
معمولاً کودکان و نوجوانان براي از دست ندادن امکانات استفاده از اينترنت و پرسه زدن در فضاي اينترنت، گاهي مجبور به نوعي پنهان کاري از والدين مي شوند. از اين رو بايد ضمن اينکه خلوت کودکان و نوجوانان را به رسميت مي شناسيم، به جاي رفتارهاي خشن و قهرآميز، بياموزيم چه طور اعتماد فرزندان را جلب کنيم و جريان مسائل خصوصي آنها قرار گيريم.
والدين تا زماني که فرزندانشان از عهده رانندگي بر نمي آيند. اتومبيل در اختيارشان قرار نمي دهند؛ زيرا از بروز حوادث خطرناک مي ترسند، به همين نسبت والدين نبايد با تأمين امکانات اينترنت، موبايل و کامپيوتر، فرزندان را به حال خود رها کنند و آنها را با دنيايي از تصاوير و اطلاعات درست و نادرست تنها بگذارند.
محل استقرار کامپيوتر در منازل، يکي از مشکلات اصلي در زمينه اعتيادهاي اينترنتي و آسيب هاي اجتماعي است. چنانکه بررسي ها نشان مي دهد، متأسفانه 30 درصد کامپيوترهاي خانگي در اتاق خواب فرزندان قرار دارد و آنها به راحتي مي توانند ساعت هاي متناوبي را با کامپيوتر کار کنند و در سايت هاي نامناسب پرسه بزنند. حتي تلويزيون که ابزار نسبتاً قديمي است، مي تواند فرد را معتاد کند و تا ساعت ها در شبکه هاي تلويزيوني پرسه بزند و به صرف روشن بودن تلويزيون و گذراندن وقت، معتاد شود. حضور نوجوانان در فضاي وب، از نشاني دادن و پيام گذاري توي چت و گشت و گذار در سايت ها شروع مي شود تا پاسخ به کنجکاوي هاي دوران نوجواني و تجربه هاي دوستي جنس مخالف و روابط نامشروع و، عضويت در سايت ها و باندهايي که کارشان انتشار عکس ها و فيلم هاي مبتذل و مستهجن، انتشار داستان هاي غير اخلاقي، گرايش به هم جنس بازي، حضور در مجالس شبانه، فيلم برداري از زنان و دختران عفيف و نجيب براي اخاذي و سوء استفاده هاي جنسي، توهين به مقدسات، انتشار مطالب ضد ديني و ضد انقلابي و… است. اين کارهاي نابهنجار براي اهلش، علاوه بر التذاد رواني به دليل ارضا اميال دروني و جنسي، منبع درآمدي است که سود سرشار حاصل از آن خيلي از کاربران را به فعاليت در اين زمينه ترغيب مي کند. گاهي نوجوانان و جواناني، خواسته يا ناخواسته، گرفتار لذت ها و جاذبه هاي دنياي مجازي اينترنت مي شوند که حتي کوچک ترين حرکت ناشايست را در محيط خانوادگي به چشم نديده اند.
اين در حالي است که اينترنت بازاري جهاني براي خريد و فروش اطلاعات است. مي توان از اين بازار به نحو مطلوب استفاده شود يا به جهت عدم فرهنگ سازي و وجود محدوديت هاي اجتماعي و سياسي، تأثيرات منفي جبران ناپذيري ايجاد کرد، اما در ايران به جهت وجود محدوديت ها در بخش هاي مختلف، اينترنت به منزله ابزاري براي آشنايي افراد مطرح است. نه اطلاع رساني. در تمامي دنيا از اينترنت براي گرفتن اطلاعات در زمينه پژوهش هاي علمي، خريد، فروش و غيره استفاده مي شود، در اين کشورها مطالب و اخبار به صورت درست و واقعي قبل از اينکه وارد سايت شود، در اختيار خبرگزاري ها قرار مي گيرد و ديگر نيازي نيست مردم دنبال کسب اين گونه مسائل از اينترنت باشند و مطالب را برعکس دريافت کنند. جايگاه اينترنت در همه جاي دنيا و حتي در ايران مشخص است، اما مشکل اين است که از لحاظ فرهنگ استفاده از اينترنت هنوز خيلي عقب هستيم.
راهکارها
در اين ميان، نقش خانواده در هدايت استفاده از اينترنت به سزاست. آشنايي فرزندان با خطرات جسماني، رفتاري و اخلاقي و سوء استفاده هاي نامناسب غير ضروري و زايد فن آوري هاي جديد مانند ماهواره، اينترنت و موبايل، تقويت مباني ارزشي، اخلاقي و ديني فرزندان و ايجاد خود کنترلي و خود ايمني در آنها براي استفاده بهينه از فن آوري هاي جديد، بسيار پر اهميت است.
نتايج تحقيقات و همچنين از نظر متخصصان، مؤيد اين نکته است که بهترين کاري که مي توان در اين خصوص انجام داد. اين است که قبل از فراهم آوري امکان استفاده از اينترنت يک خط مشي کامل، شفاف و دقيق درباره نحوه استفاده از اينترنت ترسيم شود. والدين مي توانند ضمن آنکه رايانه را در مکان عمومي منزل بگذارند. زماني را به استفاده نوجوان از اينترنت اختصاص دهند و خود نيز وي را در اين زمينه همراهي کنند. مي توان به نوجوان قوانين کشور درباره استفاده و نحوه پيگيري حقوقي براي کاربران خاص را يادآور شد و با اطلاع يافتن از سايت هاي مفيد علمي و نيز ارائه پيشنهادهاي پژوهشي امکان استفاده از اينترنت را در زماني مشخص در منزل فراهم کرد. ممنوعيت استفاده از فيلتر شکن، ممنوعيت ورود در بازي هاي اينترنتي و دانلود فيلم و ديگر قوانين پيشگيرانه مي تواند کمک زيادي به خود کنترلي نوجوان داشته باشد. همچنين آموزش قوانين ديني و نگاه و مشاهده، از ديگر زمينه هاي ياري رساندن به نوجوان است.
در مراکز مشاوره با نوجواناني روبرو مي شويم که تمام شب و حتي ساعاتي از روز را پاي اينترنت و اتاق هاي گفت و گو سپري مي کنند و با کپسولي از فشار رواني و نشانگان وسواس يا افسردگي دست به گريبان مي شوند. اقتدار والدين و وضع قوانين صحيح و منصفانه به همراه فراهم آوردن زمينه هاي سالم براي بهره وري از دوره نوجواني، مانند زمينه هاي ورزشي، هنري، مذهبي و علمي مي تواند در رهايي نوجوان از اعتياد به اينترنت و نيز مصون ماندن از اين عارضه رواني، سهم زيادي داشته باشد.
با سلام و آرزوی قبولی طاعات برای شما دوست عزیز. ووالدین باید نظارت و آگاهی خود را افزایش بدهند تا درصد خطا در فرزندان کاهش یابد. یاعلی